4,6 proc. wzrostu PKB w ubiegłym roku, stopa bezrobocia w grudniu na poziomie 6,6 proc., poprawa koniunktury w przemyśle i budownictwie – wyniki polskiej gospodarki są coraz lepsze, a instytucje finansowe i Komisja Europejska szacują, że kolejny rok Polska utrzyma wzrost PKB na poziomie ponad 4%. Dobrej koniunkturze sprzyja efektywne inwestowanie funduszy europejskich na lata 2014-2020.
2017 rok – inwestycyjne turbodoładowanie
„Porównanie danych dotyczących inwestycji unijnych w Polsce na koniec 2016 i 2017 r. pokazuje, że w 2017 r. polska gospodarka dostała potężne inwestycyjne turbodoładowanie. Nie mamy wątpliwości, że przełoży się to wzrost stopy inwestycji w IV kwartale 2017 r. Spodziewamy się wyniku dwucyfrowego” – ocenia minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński.
Stan wdrażania funduszy UE w Polsce. Porównanie stanu na koniec 2016 i 2017 r.
| Ilość (szt.) | Wartość (mld zł) | Dofinansowanie UE (mld zł) | % puli dla Polski | |||||
| koniec 2016 | koniec 2017 | koniec 2016 | koniec 2017 | koniec 2016 | koniec 2017 | koniec 2016 | koniec 2017 | |
| Wnioski o dofinansowanie | 39 983 | 72010 | 248,6 | 459,6 | 150,9 | 284,6 | 49 | 88 |
| Umowy | 10798 | 30616 | 114,3 | 278,2 | 73,1 | 172 | 24 | 53 |
| Wnioski o płatność | nie dotyczy | nie dotyczy | 20,8 | 54,4 | 15,8 | 39,2 | 5 | 12 |
Dane z tabeli pokazują, że:
- Polacy chcą inwestować – w ciągu roku ilość wniosków o dofinansowanie wzrosła o ponad 80 proc. (o 32 027);
- Polacy inwestują – w ciągu roku wartość inwestycji z dofinansowaniem unijnym wzrosła o 143 proc. (czyli 163,9 mld zł);
- Polacy rozliczają swoje inwestycje – w ciągu roku wartość inwestycji, dla których inwestorzy poprosili o zwrot funduszy z UE wzrosła o 162 proc. (tj. 33,6 mld zł).
Do końca 2017 roku Komisja Europejska wypłaciła Polsce 32,3 mld zł (7,7 mld euro) z funduszy unijnych 2014-2020. To ponad 27% całej kwoty przekazanej dotychczas wszystkim państwom członkowskim i jednocześnie pieniądze, które realnie napędzają gospodarkę. Pozostałe 27 krajów otrzymało łącznie 88,5 mld zł (21,1 mld euro).
„W obecnym rozdaniu funduszy unijnych, czyli do 2020 roku, ma otrzymać ponad 23% wszystkich środków unijnych z polityki spójności. Fakt, że Komisja Europejska wypłaciła nam 27% kwoty przekazanej dotąd wszystkim państwom oznacza jedno: Polska sprawnie inwestuje europejskie fundusze. Świadczy o tym także fakt że Portugalii, Węgrom i Grecji, zajmującym kolejno drugie, trzecie i czwarte miejsce w tym zestawieniu, wypłacono łącznie tyle, ile Polsce” – wyjaśnia Kwieciński
Fundusze UE budują dobry klimat inwestycyjny
Badania Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu pokazują, że zagraniczni inwestorzy doceniają stabilność polskiego prawa, a klimat inwestycyjny ocenili najwyżej od ponad dekady. Odbicie w inwestycjach, które za poprzedni rok sięgnęło prawie 5,5%, nie jest wyłącznie zasługą inwestycji zagranicznych. Po pierwsze według NBP banki odczuły duży wzrost popytu na finansowanie długoterminowe dla MŚP, po drugie, w ślad za najniższym od ponad ćwierćwiecza bezrobociem, w ciągu 2017 roku przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 4,5%.
„Inwestycje wśród małych i średnich firm, a zwłaszcza wśród firm rodzinnych, które zatrudniają nawet połowę pracowników w Polsce, trzeba powiązać ze sprawnym wdrażaniem środków unijnych. To nie przypadek, że w 2017 r. produkcja przemysłowa wzrosła o 7,3%, a budowlana aż o 12,1%. Dodatkowo siedem na dziesięć firm z sektora budowlanego planuje rozszerzyć swoją działalność w ciągu następnego roku, a blisko co trzecie badane przedsiębiorstwo planuje otwarcie nowego zakładu produkcyjnego w ciągu roku lub dwóch. Wniosek z tego, że Polska nie wydaje unijnych pieniędzy, ale mądrze je inwestuje„– podsumował Kwieciński.
W co inwestujemy pieniądze unijne?
Najwięcej funduszy europejskich – 58 mld zł – przeznaczono na wsparcie zrównoważonego transportu. Chodzi m.in. o dofinansowanie inwestycji drogowych, kolejowych czy transportu publicznego w miastach. 32 mld zł trafiły na inwestycje MŚP dotyczące konkurencyjności, innowacyjności i B+R (badania i rozwój). 25 mld złzainwestowano w przejście na gospodarkę niskoemisyjna. Pod tym hasłem kryją się inwestycje polegające m.in. na podłączeniu do sieci ciepłowniczej czy termomodernizacji budynków. Na ochronę środowiska, np. oczyszczalnie ścieków, kanalizację czy gospodarkę odpadami, przeznaczono 12 mld zł.
W 2017 r. podpisaliśmy prawie 20 tys. nowych umów o dofinansowanie. W co zainwestowaliśmy? Oto 10 przykładów:
- budowa nowej linii kolejowej w tunelu średnicowym pomiędzy dworcami Łódź Fabryczna, Łódź Kaliska oraz Łódź Żabieniec (wartość inwestycji 2,36 mld zł),
- pakiet inwestycji chroniących Sandomierz przed powodzią (196 mln zł),
- zakup 130 niskopodłogowych autobusów dla Warszawy (417 mln zł),
- modernizacja infrastruktury tramwajowej w Aglomeracji Śląsko-Zagłębiowskiej i zakup nowych tramwajów (767 mln zł),
- budowa systemu łączności ERTMS/GSM-R na 13 tys. linii kolejowych w całej Polsce, dzięki czemu kolej będzie szybsza i bezpieczniejsza (3,44 mld zł),
- gazociąg Strachocina-Pogórska Wola (571 mln zł),
- budowa drogi ekspresowej S7, odc. Lubień – Rabka (2,47 mld zł),
- budowa drogi ekspresowej S17, odc. Garwolin – Kurów (2,28 mld zł),
- system sztucznej inteligencji wspomagający osoby z dysfunkcją wzroku – Toucan Eye (dofinansowanie UE prawie 4 mln zł),
- opracowanie narzędzi do diagnostyki chorób przenoszonych przez kleszcze (dofinansowanie UE 1,65 mln zł).
Gdzie jesteśmy w połowie lutego
Dane o tym, jak inwestowane są fundusze unijne, potwierdzają, że m.in. przedsiębiorstwa w Polsce, chcąc korzystać z dobrej koniunktury w gospodarce, szukają środków na rozwój. Przyspieszają też inwestycje w samorządach.
Wnioski o dofinansowanie
W efekcie tylko w ciągu półtora miesiąca (wg danych na 12 lutego 2018 r.) liczba wniosków o dofinansowanie wzrosła o ponad 3 tysiące – do 75150. Potencjalni inwestorzy chcę realizować przedsięwzięcia o wartości 473,8 mld zł. Starają się przy tym o dofinansowanie unijne w wysokości 292,9 mld zł. Po obecnym kursie euro to prawie 92 proc. puli dla Polski.
Umowy
Wartość realizowanych teraz prawie 32 tys. inwestycji to 281 mld zł, a dofinansowania unijnego 174,1 mld zł.
„Oznacza to, że w gospodarce pracuje już 54,7 proc. puli funduszy unijnych dla Polski, które uruchomiły ponad 100 mld zł środków krajowych” – mówi minister Kwieciński.
Rozliczenia
Inwestorzy przedstawili do rozliczenia z UE faktury opiewające na 56,3 mld zł. Jednocześnie zawnioskowali o zwrot 40,3 mld zł. To kwota, która zostanie im zrefundowana. Oznacza to, że prawie 13 proc. funduszy na lata 2014-2020 jest już rozliczonych.
Stan wdrażania funduszy UE w Polsce. Dane z 12 lutego 2018 r.
| Ilość (szt.) | Wartość (mld zł) | Dofinansowanie UE (mld zł) | % puli dla Polski | |
| Wnioski o dofinansowanie | 75150 | 473,8 | 473,8 | 91,9 |
| Umowy | 31632 | 281 | 174,1 | 54,7 |
| Wnioski o płatność | nie dotyczy | 56,3 | 40,3 | 12,6 |
Programy krajowe vs regionalne
Pod koniec 2017 roku rozliczenie z Komisją Europejską środków unijnych w programach krajowych (zarządzanych przez MR, a teraz MIiR) mocno odbiło w górę. Wynik ten w każdym z programów poprawił się na przestrzeni roku co najmniej dwukrotnie.
W przypadku programów regionalnych (zarządzanych przez władze województw) wyraźną poprawę w rozliczeniach widać głównie w województwach podkarpackim, dolnośląskim, opolskim, pomorskim, wielkopolskim. Każdemu z tych województw udało się podpisać umowy na wykorzystanie od 50% do nawet 74% środków unijnych przewidzianych w programach regionalnych.
Nadal szybciej realizowane są programy krajowe, niż regionalne. Programy zarządzane przez samorządy województw wykazują niższą kontraktację (48% w regionalnych wobec 58% w krajowych), poziom płatności beneficjentów (9% w regionalnych wobec 15% w krajowych) oraz wartość poświadczonych do Komisji Europejskiej wydatków (cel na 2017 rok zrealizowany przez regiony w 53% wobec 102% w programach krajowych).
Źródło: www.miir.gov.pl
