Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią trzon gospodarki w Europie, tworząc 85 % wszystkich nowych miejsc pracy. Komisja Europejska stawia sobie za cel promowanie przedsiębiorczości i poprawę otoczenia biznesowego dla MŚP, aby umożliwić im wykorzystanie w pełni ich potencjału w dzisiejszej gospodarce światowej.
DOSTĘP DO FINANSOWANIA
Jednym z głównych celów programu COSME jest ułatwienie MŚP dostępu do finansowania na różnych etapach ich działalności: tworzenia przedsiębiorstwa, rozwijania go lub przenoszenia jego własności. Aby osiągnąć ten cel, Unia uruchomi pożyczki i inwestycje kapitałowe przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw.
- Za pośrednictwem przewidzianego w programie instrumentu gwarancji kredytowych zapewnione zostaną gwarancje i kontrgwarancje dla instytucji finansowych (np. towarzystw gwarancyjnych, banków, spółek leasingowych), aby mogły zwiększyć wysokość udzielanego przez nie małym i średnim przedsiębiorstwom finansowania w postaci kredytów i leasingu. Oczekuje się, że program COSME pozwoli małym i średnim przedsiębiorstwom w liczbie od 220 000 do 330 000 uzyskać finansowanie na łączną kwotę w wysokości między 14 a 21 mld EUR.
- Ustanowiony w ramach programu instrument kapitałowy na rzecz wzrostu gospodarczego umożliwi zasilenie funduszy kapitału podwyższonego ryzyka, które inwestują w MŚP głównie w fazie ekspansji i wzrostu. Przewiduje się, że dzięki temu instrumentowi od 360 do 560 przedsiębiorstw stanie się przedmiotem inwestycji kapitałowych, przy czym całkowita wartość inwestycji wyniesie od 2,6 do 4 mld EUR
DOSTĘP DO RYNKÓW
W ramach programu COSME przedsiębiorstwa europejskie otrzymają wsparcie, by mogły czerpać korzyści z jednolitego rynku unijnego i wykorzystać w pełni możliwości oferowane przez rynki poza UE.
Ze środków programu COSME finansowana jest sieć Enterprise Europe Network składająca się z ponad 600 oddziałów w przeszło 50 krajach, która pomaga MŚP w znajdowaniu partnerów biznesowych i technologicznych, zrozumieniu prawodawstwa UE i uzyskiwaniu dostępu do finansowania ze środków unijnych.
Z funduszy COSME finansowane są również narzędzia internetowe opracowane specjalnie na potrzeby rozwoju przedsiębiorstw, takie jak portal „Twoja Europa – Przedsiębiorstwa” czy portal służący umiędzynarodowieniu MŚP. Pierwszy z portali stanowi internetowe źródło praktycznych informacji dla przedsiębiorców, którzy chcą
rozpocząć działalność w innym państwie członkowskim. Głównym tematem drugiego portalu są środki wsparcia przeznaczone dla przedsiębiorstw, które chcą rozwijać swoją działalność poza Europą.
Ze środków programu COSME finansowana jest działalność centrów pomocy dla MŚP w zakresie praw własności intelektualnej obowiązujących w państwach Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej, w Chinach i w państwach Mercosur. Centra te oferują doradztwo i wsparcie europejskim MŚP, które borykają się z trudnościami w kwestiach związanych z prawami własności intelektualnej, normami lub przepisami dotyczącymi zamówień publicznych we wspomnianych obszarach geograficznych.
W programie tym przewidziano również pomoc finansową na rzecz Centrum UE-Japonia ds. Współpracy Przemysłowej, którego zadaniem jest wspieranie wszelkich form współpracy przemysłowej, handlowej i inwestycyjnej poprzez udzielanie informacji na temat dostępu do rynku japońskiego oraz ułatwianie wymiany doświadczeń i know–how między przedsiębiorcami z Unii i Japonii.
POPRAWA WARUNKÓW RAMOWYCH W CELU ZWIĘKSZENIA KONKURENCYJNOŚCI
W ramach programu COSME wspierane są działania w celu poprawy warunków ramowych, w jakich przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, prowadzą działalność, poprzez
zmniejszanie nadmiernych obciążeń administracyjnych i regulacyjnych. Takie działania obejmują ocenianie wpływu stosownych przepisów unijnych na MŚP, opracowywanie przemyślanych i korzystnych dla rozwoju przedsiębiorstw uregulowań i skuteczniejsze stosowanie zasady „najpierw myśl na małą skalę” w kształtowaniu polityki na szczeblu krajowym i regionalnym.
Program COSME umożliwia również wspieranie powstawania konkurencyjnych branż przemysłu o potencjale rynkowym, poprzez ułatwianie MŚP korzystania z nowych modeli biznesowych i integracji w nowych łańcuchach wartości. Program ten stanowi uzupełnienie działań państw członkowskich w obszarach o wysokim potencjale wzrostu, takich jak sektor turystyczny.
Program COSME przyczynia się do rozwoju światowej klasy klastrów w Unii, poprzez wspieranie działań na rzecz doskonałości klastrów oraz internacjonalizacji, w których nacisk kładzie się na współpracę międzysektorową, szczególnie w zakresie wsparcia nowo powstających gałęzi przemysłu. Celem programu jest również przyspieszenie digitalizacji przedsiębiorstw, a także propagowanie e-umiejętności
i e-przywództwa.
POBUDZANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
W programie COSME przewidziano szeroki wachlarz działań wspomagających wdrażanie planu działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r. Obejmują one wymiany w
ramach programów wspierania mobilności, badania naukowe, rozpowszechnianie najlepszych praktyk oraz projekty pilotażowe w takich dziedzinach, jak kształcenie na rzecz przedsiębiorczości, szkolenia lub rozwój usług doradztwa i wsparcia przeznaczonych dla nowych i potencjalnych przedsiębiorców, w tym młodzieży, kobiet i przedsiębiorców w starszym wieku.
Przykładem może być transgraniczny program wymiany „Erasmus dla młodych przedsiębiorców”, który ma pomóc początkującym, ambitnym przedsiębiorcom w zdobyciu odpowiednich umiejętności prowadzenia i rozwoju małego przedsiębiorstwa poprzez współpracę z doświadczonym przedsiębiorcą z innego kraju przez okres od jednego do sześciu miesięcy. Celem tego programu jest podniesienie poziomu wiedzy fachowej młodych przedsiębiorców i promowanie transgranicznego przekazywania wiedzy oraz dzielenia się doświadczeniami między przedsiębiorcami.
W programie COSME skoncentrowano się szczególnie na przedsiębiorczości cyfrowej, by ułatwić europejskim przedsiębiorstwom transformację cyfrową, która umożliwi im korzystanie w pełni z wyjątkowych nowych możliwości,
jakie stwarza era cyfrowa, mających kluczowe znaczenie dla ich konkurencyjności i wzrostu